پاى صحبت يکى از کارگران کارخانه قند پیرانشهر

آکو رحمانى:  ممکن است خودتان را معرفی کنید و چند سال است در این کارخانه کار می کنید؟
قادر: بله اسم من قادر است و حدود 17 سال است کار می کنم.

آکو رحمانى:  از وضعیت کاری کارخانه برايمان بگویید.
قادر: ما در دو شیفت کار می کنیم. از ساعت 6 صبح تا 6 عصر و از ساعت 6 عصر تا 6 صبح و هر 15 روز شیفتها عوض می شوند.

آکو رحمانى:  در سال کارخانه چند ماه فعال است و در زمان تعطیلی کارخانه شما چکار میکنید؟
قادر: در سال حداکثر 6 ماه که فصل برداشت چغندر است کارخانه فعال است و بعضی سالها 3 الی 4 ماه کار می کند و بقیه سال تعطیل است و من در زمان تعطیل کارخانه بیکارم.

آکو رحمانى: آیا در زمان تعطیلی کارخانه کارگران حقوق میگیرند؟
قادر: نه٬ ما در زمان تعطیلی کارخانه از هیچ حقوق و مزایائی استفاده نمی کنیم و حتی بیمه بیکاری هم به ما تعلق نمی گیرد. چون میگویند فقط در زمان کار کارفرما حقوق بیمه ما را به بیمه پرداخت می کند و در زمان تعطیلی حق بیمه ما را پرداخت نمی کند و در این مدت 17 سال کار من فقط 3.5 سال حق بیمه من به بیمه پرداخت شده است.

 آکو رحمانى: آیا شما این موضوع را با اداره کار در میان گذاشتید؟
قادر: بله ولی آنها میگویند چون قرارداد شما با کارخانه فصلی است فقط در زمان بهره برداری کارخانه به شما حقوق تعلق می گیرد.

آکو رحمانى: در شيفت 12 ساعت کار می کنید آیا غذا هم میدهند؟ سلف سرویس دارید؟
قادر: نه ما غذاى سرد با خودمان میبریم و در عین کار آنرا باعجله می خوریم. کارخانه سلف سرویسی دارد که مختص کارمندان است و کارگران حق استفاده از آن ندارند.

آکو رحمانى: وضعيت پزشکى و درمانى چطور است؟
قادر: کارخانه درمانگاهی دارد ولی همیشه پزشک ندارد و فقط وسایل کمکهای اولیه دارد و اگر یکی در عین کار مریض شد و یا تصادف کاری برایش پیش آمد آمبولانسی دارند که بوسیله آن مصدوم را به بیمارستان شهر می رسانند.

آکو رحمانى: وضع تشکل چطور٬ آیا سندیکا و يا اتحادیه دارید؟
قادر: نه٬ "شورائی" داریم که توسط اداره کار و سرپرستی کارخانه انتخاب شده اند و توسط کارگران انتخاب نشده اند.

آکو رحمانى: پرداخت حقوقها چطور٬ حقوق ماهیانه را مرتبا دریافت میکنید؟
قادر: نه٬ دو ماهه و یا سه ماه يکبار به ما حقوق میدهند و بعضی مواقع حقوق چندین ماه ما برای فصل کاری سال دیگر می ماند.

آکو رحمانى: آیا سرویس دارید با توجه به اینکه خانه های کارگران در شهر است و حدود 5 کیلومتر با کارخانه فاصله است.
قادر: نه٬ ما سرویس نداریم و خودمان هر چند نفر با هزینه خود ماشینی را اجاره کرده ایم برای رفت و برگشت.

آکو رحمانى: با تشکر و اگر مطلبی هست بفرمائید.
قادر: ممنونم از اینکه به حرفهای من گوش دادی. فقط می خواستم مطلبی را بگویم. از زمانیکه کارخانه خصوصى شده و واگذار گردیده مشکلات ما دو برابر شده است. حتی چندین سال حق سهام ما را نیز پرداخت نمی کنند. چون اکثر کارگران از قدیم تعدادی سهام از کارخانه دارند و همیشه صاحبان و مدیران کارخانه آه و ناله سر میدهند که داریم ضرر می کنیم و حتی حق چغندرکاران را نیز به موقع نمیدهند و چغندرکاران امسال چغندر را تحویل کارخانه ندادند. آنرا به کارخانجات دیگر شهرها بردند و امسال کارخانه زودتر هم تعطیل میشود. *